^ \\ Paradigma ^ \\ Desetljeće<sup>1</sup>  <sup>)</sup>    ^ \\ Teorija ^ \\ Ključni pojmovi |  |
|  |  |  |  |  |
|   \\ (Konekcionizam)<sup>2) </sup>     |   \\ 1880 - 1900 |   \\  **<font 14px line-height: 17.8182px text-align: center/inherit;;inherit;;inherit>Konekcionizam</font>    ** (Thorndike) |   \\ - učenje je inkrementalno jačanje S-R<sup>3</sup>  <sup>)</sup>  asocijacije  |  |
|  |  |  | \\ - S-R asocijacije se jačaju kroz ponavljanje |  |
|  |  |  | \\ - ishod S-R događaja može ojačati ili oslabiti asocijaciju |  |
|  |  |  | \\ - potencijal za učenje vodi u frustraciju ako nije zadovoljen |  |
|  |  |  |  |  |
|  |  |::: |   |  |
|   \\  <font 14px line-height: 17.8182px text-align: center/inherit;;inherit;;inherit>Biheviorizam</font>      |   \\ 1900 - 1910 |   \\  **Klasično uvjetovanje**   ​ (Pavlov)  | \\ - učenje je **vidljiva promjena** u ponašanju  |  |
|  |  |  |- učenje se manifestira u **prirodnoj refleksnoj** reakciji na povezani vanjski podražaj  |  |
|  |  |  |- emocionalni odgovor također može biti naučen i uvjetovan |  |
|  |   \\  <font 14px line-height: 17.8182px text-align: center/inherit;;inherit;;inherit>1920 - 1930</font>      |   \\   \\ **Teorija kontigviteta**   <font 14px line-height: 17.8182px text-align: center/inherit;;inherit;;inherit>(Guthrie)</font>     |- ponašanje je oblikovano **nizom pokreta** koji su naučeni kroz S-R asocijacije  |  |
|  |::: |   |- blizak **vremenski odnos** između S i R je potreban za uspješno učenje  |  |
|  |::: |   |- učenje se događa **pri prvom dodiru** s podražajem  |  |
|  |::: |   |- potkrepljenja (nagrada ili kazna) ne utječu na jačinu ove povezanosti |  |
|  |  |  |  |  |
|  |  |  |  |  |
|   \\  <font 14px line-height: 17.8182px text-align: center/inherit;;inherit;;inherit>Neobiheviorizam</font>      |   \\ 1930 - 1940 |   \\  **Kognitivna teorija polja**   (Tolman)  | \\ - predlaže proučavanje biheviorizma na molarnoj razini (potpuna, smislena, cilju usmjerena ponašanja) |  |
|  |  |  |- učenje je usvajanje znanja kroz **smisleno ponašanje**, a ne kroz mehaničke pokrete  |  |
|  |  |  | \\ - nagrade ili kazne se mogu koristiti samo kao motivatori za izvedbu, a ne za učenje |  |
|  |  |  |- životinje nisu jednostavni, već inteligentni organizmi sposobni za kognitivne procese |  |
|  |  |   \\  **Teorija smanjenja nagona**   (Hull)  |- **matematičke formule** pokušavaju objasniti ponašanje i vjerojatnost njegova pojavljivanja  |  |
|  |  |  |- **nagon ** (podražaj u obliku biološke potrebe) rezultira ponašanjem kako bi se **zadovoljio **   |  |
|  |  |  |- pojačano učenje S-R kroz redukciju biološkog nagona |  |
|  |  |  | \\ - pri objašnjavanju ljudskog učenja u obzir se trebaju uzeti **kognitivni faktori**   |  |
|  |   \\ 1950-1960 \\   |   \\  **Operantno uvjetovanje**   (Skinner)  |- **ojačavanje učenja novih ponašanja**, a ne samo oblikovanje refleksa  |  |
|  |::: |   |- različiti intervali potkrepljenja imaju drugačiji utjecaj |  |
|  |::: |   | \\ - složena ponašanje se uče pomoću jednostavnijih ponašanja |  |
|  |  |   \\  **Teorija uzorkovanja podražaja **   (Estes)  | \\ -** statistička teorija učenja**; skup formula i aksioma  |  |
|  |  |  |- S-R asocijacija je naučena u **jednom pokušaju**; učenje rezultira u nakupljanju S-R asocijacija  |  |
|  |  |  |- potkrepljenje je povezano s izvedbom, a ne s učenjem |  |
|  |  |  | \\ - kasnije je uključio **pamćenje ** kao faktor u svojoj teoriji  |  |
|  |  |  |  |  |

----

<sup>1) </sup>  Približno desetljeće u kojem je teorija predstavljena

<sup>​2) </sup>  Konekcionizam se ne smatra paradigmom učenja, ali je spomenut zbog svog utjecaja na biheviorističke ideje

<sup>3) </sup>  Stimulus-Response //(podražaj-odgovor)//

\\